İnternetten alışverişin yaygınlaşmasıyla birlikte Türkiye dışındaki e-ticaret sitelerine olan ilgi de hızla arttı. Ancak uzmanlara göre bu platformlardan alışveriş yaparken tüketicilerin ciddi risklerle karşı karşıya kalma olasılığı yüksek. Özellikle yabancı sitelerin Türkiye’de resmî temsilciliğinin bulunmadığı durumlarda bir sorun yaşandığında çözüm bulmak neredeyse imkânsız hâle geliyor.
Kişisel Veriler ve Banka Bilgileri Tehlikede
Yurt dışı alışveriş siteleri kullanıcıların hem kimlik bilgilerini hem kredi kartı verilerini sistemlerine kaydediyor. Tüketici Hakları Derneği Genel Başkanı Ergün Kılıç’ın da dikkat çektiği gibi bu veriler zaman zaman tüketicinin bilgisi dışında üçüncü taraflarla paylaşılabiliyor. Verilerin nerede ve nasıl saklandığına dair şeffaf bir bilgilendirme yapılmadığı için risk daha da artıyor.
Güvenlik Damgası Kontrolü Önemli
Yurt içinde faaliyet gösteren e-ticaret platformları için Ticaret Bakanlığı tarafından verilen “güven damgası” gibi işaretler sitenin belli güvenlik standartlarını karşıladığını gösteriyor. Kılıç, kullanıcılara alışveriş yapmadan önce site adresini ve uzantısını kontrol etmelerini, bu tür güvencelere sahip olmayan platformlardan uzak durmalarını önerdi.
Ucuzluk Tuzağına Düşmeyin
Yabancı menşeli alışveriş siteleri özellikle düşük fiyatlarıyla dikkat çekiyor. Ancak bu sitelerden alınan ürünlerde teslimat gecikmesi, iade zorlukları ya da ürünün hiç ulaşmaması gibi sorunlarla karşılaşılabiliyor. Kılıç, cazip görünen fiyatların aslında daha büyük bir maddi kaybın habercisi olabileceği uyarısında da bulundu.
Hukuki Destek Zor Sağlanıyor
Bir başka önemli nokta da Türkiye’de temsilcisi olmayan bu firmalara karşı herhangi bir resmî yasal süreç yürütmenin oldukça güç olması. Tüketici yaşadığı bir sorunda muhatap bulamıyor; iade, değişim veya tazminat talepleri karşılıksız kalabiliyor.
Kalıcı Dijital İzler ve Veri Paylaşımı
Türkiye Bilişim Derneği Başkanı Kenan Altınsaat de benzer şekilde internet üzerinden yapılan işlemlerin dijital ortamda kalıcı izler bıraktığını hatırlattı. Kişisel ve finansal bilgilerin paylaşıldığı her platformda dikkatli olunması gerektiğini de vurguladı. Özellikle Çin merkezli bazı platformların Türkiye’de hukuki muhatabının bulunmadığına işaret eden Altınsaat, yaşanan zararların telafisinin mümkün olamayabileceğini belirtti.
Ne Yapmalı?
- Yurt dışı kaynaklı sitelerden alışveriş yapmadan önce detaylı araştırma yapılmalı.
- Sitenin adresi ve uzantısı kontrol edilmeli, güvenlik sertifikalarına bakılmalı.
- Gizlilik politikaları ve kullanıcı sözleşmeleri dikkatli incelenmeli.
- Mümkünse Türkiye’de temsilciliği olan ya da güvenilirliği tescillenmiş platformlar tercih edilmeli.
Online alışverişte sınırların kalkması cazip fırsatlar sunsa da yasal güvence ve veri güvenliği eksikliği nedeniyle dikkatli olunması şart. Tüketicileri özellikle yurt dışından yapılan alışverişlerde daha bilinçli davranması hem maddi kayıpların hem kişisel veri ihlallerinin önüne geçebilir.
