Ipsos E-Ticaret Paneli çalışmasından elde edilen veriler bireylerin online alışveriş alışkanlıklarındaki değişimi gözler önüne seriyor. 2024 yılı hem yapılan harcamaların hem alışveriş sıklığının arttığı bir dönem oldu.
Araştırma Türkiye’de online alışveriş yapan bireyleri temsil eden 16 yaş ve üzeri 8.000 kişilik örneklem grubuyla yapıldı. 2021-2024 yılları arasındaki alışveriş eğilimlerini kapsayacak şekilde derlenen araştırmanın sonucunda bireylerin online satın alma verileri incelenerek değerlendirildi.
Harcamalar Neredeyse İkiye Katlandı
Online alışverişçilerin toplam harcamaları geçen yılın aynı dönemine göre %96 oranında yükseldi. Bu artışın temel nedeni her alışverişte daha fazla harcama yapılmasıydı. Ortalama alışveriş sayısı 2023 yılında yaklaşık 25’ken 2024 yılında bir birey yıl boyunca ortalama 29 kez online alışveriş yaptı.
Kişi başına yıllık harcama tutarı ortalama 27.382₺’na ulaştı. Bu değer 2023 yılında 15.362₺ olarak kaydedilmişti. Sepet başına düşen ortalama harcamaysa bir yılda 601₺’den 942₺’ye yükseldi. Harcama artışı geçen sene olduğu gibi bu sene de enflasyonun üzerinde gerçekleşti.
Aralık Ayında Zirve Görüldü
2024 yılı boyunca online harcamalar hızla artarken yılın en yüksek harcama seviyesi aralık ayında gerçekleşti. Eylül ayında da okul dönüşüyle birlikte online alışverişte kayda değer bir artış yaşandığı gözlemlendi.
Hızlı Tüketim Ürünlerinde Değişen Dinamikler
Gıda, içecek, kişisel bakım ve temizlik gibi hızlı tüketim ürünlerini (HTÜ) satın alan bireylerin oranı sabit kalırken bu ürünlerin toplam online alışverişteki payı azaldı. Online alışverişçilerin %84,9’u en az bir alışverişinde HTÜ ürünlerini tercih etti. Yıl içinde bireyler ortalama 10,8 kez HTÜ ürünleri alırken 21,4 kez diğer kategorilerden alışveriş yaptı.
HTÜ harcamalarında en fazla artış içecek ve atıştırmalık ürünlerinde görüldü. En büyük harcama payına sahip hızlı tüketim ürünü grubuysa %29,6 payla cilt bakım ürünleri olmaya devam etti. Moda, aksesuar, beyaz eşya, elektronik mutfak ürünleri ve telefonlar da en büyük harcama payına sahip diğer kategoriler olmayı sürdürdü.
Alışveriş Davranışlarında Kampanya Etkisi
E-Ticaret platformları 2024 yılının belirli dönemlerde düzenledikleri kampanyalarla tüketicileri daha fazla harcamaya yönlendirdi. Özellikle eylül ve aralık aylarında alışveriş eğiliminde belirgin bir artış yaşandı. Aralık ayındaki kampanyalar pazarın en yüksek seviyesine ulaşmasında önemli rol oynadı.
Pazar Yerlerinin Payı Azaldı
Online alışveriş harcamalarının yaklaşık %70’i pazar yerleri üzerinden yapılırken bu kanalların büyüme oranı önceki yıllara kıyasla daha düşük seyretti. Buna karşın elektronik, giyim, züccaciye ve HTÜ ürünleri satan, fiziksel mağazaları da bulunan platformlar ortalamanın üzerinde harcama artışı kaydetti.