Sevgili Dostlar,
Bugün işten çıkartıldıktan sonra tekrardan işine geri dönen üst düzey yöneticiden, yapay zeka ile alakalı komplo teorisinden, kapıda ödeme yöntemiyle ürün vermeden para alanlardan, ölen köpeği ile konuştuğunu söyleyen bir politikacıdan, milyonlarca doları belgesiz veren futbolculardan, ABD kripto para borsasının en önemli şirketlerinden birisinin terör örgütlerinin parasını akladığının ortaya çıkmasından, dünyanın en büyük pazaryeri Amazon’u dolandıran çetenin çökertilmesinden, şaşkınlık yaratan bir iflas haberinden, insan öldüren robottan, x dildeki videonuzu anında y diline çeviren bir web sayfasından, futbol maçlarında son dönemde ortaya çıkan bahis şikelerinden kısa kısa bahsedeceğim.
Bu konulara girmeden önce yakın zamanda İstanbul, İzmir ve Kayseri‘de harika buluşmalarımız olacak, aşağıda detayları var, bu illerde olan bütün dostlarımızı etkinliklerimize bekliyoruz.
Geçen hafta yapay zeka konusunda öncü firma olan, aynı zamanda ChatGPT adlı ürünü de piyasaya süren OpenAI adlı firmanın kurucu ortağı Sam Altman yönetim kurulu tarafından CEO’luk görevinden alındı. Zamanında da Apple aynı şekilde Steve Jobs’ı işten çıkartmış, 12 sene sonra gene işe alıp CEO’luk pozisyonuna atamıştı, bu anlamda bu tip şeyler olabiliyor diyebilirsiniz ama sonrasında olanlar işi çok daha ilginç duruma getirdi.
Şok işten çıkartma sonrasında OpenAI çalışanlarının neredeyse hepsi Sam Altman yoksa bizde yokuz diyerek rest çekti, şirketin büyük hissedarı olan Microsoft hiç vakit kaybetmeden Sam Altman’a gel bizim yapay zeka projelerinin başına geç diyerek teklifte bulundu. Işık hızıyla gelişen bu olaylar sonrasında Sam Altman’ın tekrardan görevine geri döneceği açıklandı. Bu gelişmeler sonrasında Sam Altman’da nasıl bir özgüven patlaması olmuştur kimbilir.
Konuşulan komplo teorisine gelirsek OpenAI insanın yaptığı her şeyi yapabilen bir yapay zekanın sırrını çözdü, Sam Altman’da bununla alakalı çalışmaları daha da ilerletmek istedi ama şirketin yönetim kurulu bundan rahatsızlık duyduğundan olayların bu seviyeye geldiği konuşuluyor. Bora Özkent konuyla alakalı harika bir özet yapmış, dinlemenizi öneririm.
Kripto para borsası denince akla ilk gelen Binance ile alakalı da şok gelişmeler yaşandı. Yapılan araştırmalar sonrasında burada terör örgütlerinin paralarının aklandığı ortaya çıkartıldı. CEO’su istifa etti, hapse girmesine kesin gözüyle bakılıyor, şirkete 4,3 milyar dolarlık rekor ceza kesildi.
Gelelim dünyanın en büyük pazaryeri olan Amazon‘a, burada da ilginç gelişmeler yaşandı. Artemis Refund Group adındaki çete üyelerialışveriş sonrasında ürün gelmedi diyerek hem para iadesi alıyor hem de bedavadan ürüne sahip oluyorlarmış. Şirketi milyonlarca dolar zarar ettiren bu oluşum sonunda fark edilmiş ve çete çökertilmiş. İnsanın ağzı açık kalıyor değil mi, koskoca Amazon’a bile bunu yapabilenler orta ölçekli firmalara kimbilir ne yapar diyor insan.
Madem şok etkisi yaratan haberlerden bahsediyoruz aynen devam edelim. Dünyanın sayılı paylaşımlı ofis şirketlerinden birisi olan ABD merkezli WeWork ise iflas başvurusunda bulundu. Pandemi döneminden sonra oluşan borçları ödemekte zorlanan firma en sonunda game over demiş. Ülkemizde ise pandemi sonrası paylaşımlı ofislerin neredeyse hepsi daha da fazla büyüdü, yeni ofisler açtı. Bizdeki fark neydi derseniz, birincisi başta Rusya olmak üzere Arap yarımadasından gelen onbinlerce kalifiye çalışan bu tip yerleren ofis kiraladı, ikincisi ise plazalardan çıkan yüzlerce şirket çalışanlarına ister evden ister bu tip rahat bir ortamdan çalış diyerek buralardan ofis kiraladı.
İnsanların iş kaybına sebep olacağı konuşulan robotlarla alakalı üzücü ve düşündürücü bir haber de Güney Kore’den geldi. Kolileri kaldırıp taşıma kayışına koymakla görevli robot yanlışlıkla bir çalışanı buraya koymuş, adamcağız da maalesef ölmüş. Böyle olaylar yaşanınca yeni meslek dalları da ortaya çıkacak, mesela böyle bir vakanın fabrikalarda yaşanma ihtimali düşünüleceğinden bunun önlenmesi için yeni meslekler türüyecek. Bu arada efsane Konyalı robot videosunuda paylaşmadan geçemeyeceğim, benim anladığım bize birşey olmaz bu robotlardan.
Arjantinde’de ilginç gelişmeler oldu, geçen haftaki seçimlerde yeni devlet başkanı Javier Milei oldu. Merkez bankasını kapatacağım ve ülkenin para birimini Amerikan Doları yapacağım diyen yeni liderin resmine bakınca sanki Donald Trump’u görmüş gibi olacaksınız, cidden benziyor. Seçim kampanyalarını elindeki testere ile yapan Milei, köpeği ölünce onun DNA’sı ile dört köpek klonlatmış, bir medyum aracılığıyla ölen köpeği ile telepatik görüşme yaptığını belirtmiş. Bundan sonra vallahi de billahi de bizim politikacılara birşey demeyeceğim, adam ölen köpeği ile konuşuyor ve şimdi ülkeyi yönetecek, ne denir ki?
Aylar önce sizlere ses sistemindeki gelişimden ve burada üretilen teknolojilerin muazzam şeyler yapacağından bahsetmiştim. Yakın zamanda popüler olan HeyGen platformunda harika şeyler yapabilirsiniz. Mesela bir videonuzu buraya yükleyip bunun farklı bir dilde çıkmasını sağlayabilirsiniz. Bunu yapan çok firma var ama HeyGen yeni dili konuşurken dudaklarınızı da buna göre uyarlıyor. Yabancı filmleri Türkçe izlediğimizde fark edersiniz, bazen Türkçe çeviri oyuncunun ağzına tam oturmaz ama burada öyle bir teknoloji yapmışlar ki ister Fransızcaya çevir ister İngilizceye sanki o aksana göre dudaklar oynuyor. Ben Türkçe eğitim videolarımı yarın bu program sayesinde anında İngilizce’ye çevirip bunu yurtdışında milyarlarca İngilizce bilen insana satabilir ve çok daha fazla gelir elde edebilirim. Ezcümle artık dünyaya hizmet satmanın önündeki engeller birer birer kalkıyor.
Dünyada bunlar olurken bizdeki gündemde fenomen diye ifade edilen yüzlerce kişinin incelemeye alınması ve Türkiye’nin en çok bilinen futbolcuların bir fon başlığı altında toplanıp paralarını kaptırma hikayeleri var. Dilan Polat sonrasında başka fenomenler de incelenmeye, sorguya çekilmeye ve cezaevine gönderilmeye başlandı. Geçen hafta bununla alakalı ilginç bir habere denk geldim. Bazı fenomenler x ürün satışı yapıyormuş gibi gösteriyormuş, halbuki elde ürün mürün yok, bu ürünün online satışını yaparken sadece elden ödeme alıyoruz diyorlarmış. Kargo firması olmayan ürünü o adrese gidip teslim etmiş gibi gösterip onun karşılığı parayı sisteme sokuyormuş. Diyeceksiniz ki hangi kargo firması bunu yapar, orası da ilginç, sırf bu işi yapmak için kurulan yeni kargo firmaları varmış. Hatırlarsınız 2023’ün ilk altı ayında e-ticaretle alakalı veriler açıklandığında kapıda ödeme rakamlarının %3’lerden %5’lere bu kadar kısa sürede çıkmasını kredi kartlarındaki limitlerin dolmasına bağlamıştık ama anlaşılan o ki burada dönen dümenlerden dolayı kapıda ödeme rakamları da muazzam artmış. Şeytanın aklına gelmez değil mi?
Futbolcuların para kaptırma hikayesine gelirsek zenginin malı züğürdün çenesini yorar hesabı herkes bu konuyu konuşmaya başladı. Ben bile konuyla alakalı onlarca video izledim, olay yargıda olduğundan detaylara girmeyeceğim zaten bizim işimizde değil ama ben farklı açılardan konuya yaklaşacağım. Herkes bu fona para yatıranlar için “ellerindeki para nelerine yetmedi, amma da açgözlülermiş” demeye başladı. Bence bu onlara has bir şey değil, para yokken eğer borç yoksa insan stres olmuyor ama para varsa asıl stres o zaman başlıyor, ben bu paranın değer yitirmesini nasıl engellerim demeye başlıyorsun. O kadar parayı bir belge olmadan verir misin dersen vermem ama burada benim anladığım “şimdi belge melge istemeyeyim ayıp olur” gibisinden bir durum olmuş. Birde işin şu kısmı var, ortada o kadar yüksek miktarda para dönmeye başlamış ki, bizim üç kuruş para için bir şey istemek saçma olur gibi bir düşünce oluşmuş benim anladığım.
İnsan psikolojisi işte, bazen öyle ortamlarda bir olayla karşılaşıyorsun ki normal şartlarda vermen gereken tepkiyi nedense o an veremiyorsun, sonradan bunu düşündüğünde “valla anlamadım bi an kal geldi bana” diye ifade ediyorsun. Birde şöyle durumlar oluyor, alışveriş yapmaya gidiyorsun, alacağın ürünün fiyatı senin bütçende önemli bir yer teşkil etmesine rağmen mağazadaki diğer ürünlerin fiyatları arasında o kadar komik kalabiliyor ki oradaki çalışan kişiye çok fazla soru sormaktan kaçınıyorsun. Ben futbolcuların belge alma almama durumunu biraz buna bağlıyorum.
Benim tek merak ettiğim konu 13 milyon $ gibi bir paranın nasıl elden verildiği oldu, haftalık bültenlerini severek okuduğum Oğuzhan Coşkun’dabunu merak etmiş ve araştırmış, 1179 kilo ediyormuş, bavula nasıl sığmış o kısmı da öğrenirsek çok mutlu olacağız.
Futbolcunun yaptığına açgözlülük diyoruz peki tamam ama bunun farklı versiyonlarını iş hayatında görmüyor muyuz? Bir startup kuruluyor, ortaklar işe dört elden sarılıyor, hayaller kuruluyor, gün gelince şunu yaparız bunu yaparız demeler, ne zamanki para kazanılmaya başlıyor hatta beklenenin ötesinde para kazanan startup firmalarda kavgalar başlıyor. Ben çok çalışıyorum siz az çalışıyorsunuz, bu firma bu kadar para kazanıyorsa benim sayemde oldu gibisinden tartışmalar başlıyor. Bugün çok farklı yerlerde olabilecekken kapısına kilit vuran onlarca startup firma gördüm, yani demem o ki, belli yere gelen firmaların bunları da iyi yönettiğini düşünmek lazım.
Bu kadar olay konuşulurken birde çok gündeme gelmeyen futbolda bahis şikesi konusu dillendirilmeye başlandı. Ben 90’lı yıllardaki Spor Toto – Spor Loto günlerinde kaldığımdan bu bahis işlerini çok bilmiyorum. Ben sanıyordum ki bir maçı kimin aldığını bilen para kazanıyor ama atılan golden çıkan kırmızı kart sayısına kadar bir sürü şeyi tahmin edip bahis oynayabiliyormuşsunuz. Son zamanlarda alt liglerde oynanan maçların üçünde 88. dakikada kırmızı kart çıkınca çarşı karışmış, bunun gibi çok garip şeyler olunca çok kapsamlı bir araştırma başlatılmış.
Yazımın başında yapay zekadan bahsetmiştik, biliyorsunuz yapay zeka geçmişte olan şeylerdeki sonuçlara bakarak kararlar veriyor, ya da kendisine sorulan sorulardan zamanla öğrenip daha iyi daha doğru cevaplar verebiliyor. Memlekette yaşananları yapay zekaya sorsak, belki ilk gün beyni yanar ama olanları çözerse de dünyada çözemediği konu kalmaz. Sabahları Müge Anlı’nın programında olan vakaları bile sorup cevap istesek onun için baya bir beyin jimnastiği olur, benden söylemesi.
Özetlersek herkes bir şekilde güç ve para derdinde, kontrolü kaybeden de maalesef ya hapsi boyluyor ya da sosyal medyada herkesin diline dolanıyor, itibar kaybına uğruyor. Kobiler kredi kullanamadıklarından dolayı çok zor günler yaşıyor, çalışan kesim ise asgari şartlarda istediği hayatı sürdürmesine imkan sağlayacak maaşı alamazken, tartışılan ve gündem olan konular bunlar, üzücü ama böyle işte.
Yılbaşı dönemi geldiğinden her firmada bütçe çalışmaları yapılıyor, ücret artışları ile alakalı Edenred’in katkılarıyla yaptığımız harika bir program yaptık, konuyla alakalı videomuza buradan bakabilirsiniz.
Uzun zamandan beri GNR Eğitim’in katkılarıyla yaptığımız Kariyer Sohbetlerinde ise gene birbirinden değerli İK Yöneticileri ile iş hayatına dair sohbetlere devam ediyoruz. Bu haftaki keyifli yayını buradan izleyebilirsiniz.
Haftanın son günü Mobildev’in katkılarıyla yaptığımız, dijital pazarlama ve sosyal medya hakkında sohbet ettiğimiz ve son zamanlarda hiç olmadığı kadar soru cevapladığımız yayına da buradan bakın mutlaka, firmanızın sosyal medya stratejisi ne olmalı fikir edinirsiniz. Mobildev’in %20 indirimli olarak sunduğu Çerez Yönetimi hizmetinden de faydalanmak isterseniz buraya isminizi bırakmanız yeterli.
Önümüzdeki Günlerdeki Etkinliklere Bakarsak;
- 28 Kasım Salı akşamı Kayseri’de birbirinden değerli konuklarla E-Ticaret Sohbetleri adlı etkinlikte olacağız, burada yaşayan dostlarımızı bekliyoruz, detaylar ve kayıt için buraya bakabilirsiniz.
- 5 Aralık Salı akşamı ise İstanbul’daki senenin son E-Ticaret Sohbetlerini yapacağız, gene çok değerli dostlarla e-ihracat hakkında sohbetimiz olacak, İstanbul’daki dostları bekleriz.
- 19 Aralık Salı akşamı ise sezonun son E-Ticaret Sohbetleri adlı programını İzmir’de yapacağız. E-Ticarette başarılı olmanın yolları hakkında sohbet edeceğimiz etkinliğimize kayıt için buradan tıklayabilirsiniz. İzmir’deki dostları bekleriz.
Bütün online/fiziki etkinliklerimizi Faydalı Sohbetler sayfamızdan görebilir, eski yayınlarımıza YouTube kanalımızdanbakabilirsiniz.
Güzel bir hafta olması dileğiyle
Sevgiler
Murat Erdör
