Üniversitelerde katıldığım kariyer günlerinde veya “İş Dünyası Hakkında Kimsenin Anlatmadıkları” adlı eğitimimde öğrencilere özgeçmiş (CV) nasıl olmalı ve iş hayatına nasıl hazırlanmaları konularında bilgiler verip deneyimlerimi paylaşıyorum. Özgeçmişe her şeyi yazmak yerine onları en iyi ifade eden deneyimleri, katıldıkları önemli eğitimleri ve gerçek bilgileri yazmalarını hep söylüyorum çünkü gördüğüm özgeçmişlerde bir sürü gereksiz bilgi oluyor.
Özgeçmiş ne kadar profesyonel olursa mülakat için şans o kadar artıyor. Tabi profesyonel özgeçmişten daha da önemlisi onun doğru bilgilerden oluşması. Mesela yabancı dil bilgisi kısmında bugüne kadar “az” veya “orta” yazıldığına hiç şahit olmadım, yurdum genci İngilizce’yi sular seller gibi öğrenmiş çünkü her özgeçmişte bu kısımda “iyi” veya “akıcı” yazıldığını görüyorum. Bundan 4 sene önce her dakika yurtdışı ile muhatap olduğumuzdan dolayı İngilizce bilmenin gerekli olduğu şirketimize eleman alımı yaparken önüme gelen özgeçmişin İngilizce bilgisi bölümünde mükemmel yazıyordu. Mülakata çağırdığım kişi okuduğu üniversite ve lisede İngilizce ders almamıştı. Belki de yabancı dil kursuna gidiyordur diye İngilizceyi nerede mükemmel hale getirdiğini sordum ve aldığım cevapla öylece bakakaldım. İngilizce eğitim sadece ortaokul öncesi hazırlık sınıfında bir yıl alınmış ama ne bereketli bir sınıf ortamıysa 10 sene geçmesine rağmen hiç unutulmamış ve mükemmel kalmaya devam etmişti. Doğal olarak görüşme orada bitmiş yalan yanlış bilgilerin eninde sonunda ortaya çıkacağı gerçeği bir kez daha değişmemişti.
Geçtiğimiz günlerde gazetelere yansıyan bir olay bu tip yanıltıcı bilgilerin nelere mal olduğunu gösterir nitelikteydi. Yahoo’nun CEO’su Scott Thompson’ın diploma bilgilerinde sahtekarlık yapıldığı ortaya çıkmış ve bunu incelemekle görevlendirilen kurul işini bitirmeden Thompson görevini terk ettiğini açıklamıştı. Thompson, biyografisinde, hem muhasebe hem de bilgisayar bilimi alanında diplomaya sahip olduğunu belirtmiş ancak Thompson’ın sadece muhasebe diplomasına sahip olduğu seneler sonra ortaya çıkmıştı. İşin kötü yanı mezun olduğu üniversite de bu bilgiyi doğrulamıştı. Bu olay basında nedense çok fazla yer almadı veya benim gözüme çarpmadı ama alınacak mesajlar ve özellikle yeni mezunlara verilecek öğütler anlamında bence çok önem taşıyor. Mülakat esnasında görüşme yapan insan kaynakları uzmanı özgeçmişteki bilgilerin ne kadar doğru olduğunu çok kısa sürede ortaya çıkaracağından özgeçmişinizde abartı, doğru olmayan ve alakasız bilgiler verilmemesini tavsiye ederim. İnsan kaynakları uzmanı görüşme esnasında soracağı basit sorularla bunu ortaya çıkarabileceği gibi görüşme öncesi Linkedin, Facebook, Xing gibi mecralar sayesinde de bunları öğrenme şansına sahip oluyor.
Özgeçmişlerde doğru bilgi verilmeyen ve ortaya çıkartılan diğer başlıklara bakarsak;
İşten ayrılma nedeni: Önceki işyerinde yöneticisiyle anlaşamadığından ayrıldığı halde “işten tatminsizlik” veya düşük ücret diye belirtmek.
Üye olunan sivil toplum kuruluşları: Hiçbir çalışma yapmadığı halde herhangi bir STK’da aktif çalıştığını yazmak.
Sertifika programının MBA havasında gösterilmesi: Bir eğitim kurumunda belli bir süre eğitimin ardından alınan sertifikayı MBA gibi göstermek.
Olmayan hobilerin yazılması: Sadece bir kere yapılmış aktiviteyi hobi olarak göstermek.
Eski işyerindeki sorumlulukların abartılı yazılması: Önceki işyerinde yapılmayan işleri yapmış gibi belirtmek.
